Top 10 lỗi sai thường gặp khi tự thông cống tại nhà
- Đô Thị Xanh Hút Hầm Cầu Thông Tắc Cống Nghẹt
- 16 thg 5
- 12 phút đọc
Mở đầu: Những hiểu lầm tai hại từ thói quen tự xử lý
Việc tự thông cống tại nhà là thói quen phổ biến ở nhiều gia đình, đặc biệt khi gặp các tình trạng như nước rút chậm, mùi hôi bốc lên hoặc bồn cầu thoát nước yếu. Tuy nhiên, không ít người dùng đang xử lý theo cách phản khoa học, dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như nghẹt nặng hơn, vỡ đường ống, thậm chí ảnh hưởng tới toàn bộ hệ thống thoát nước của ngôi nhà.
Vậy những lỗi sai nào thường xảy ra nhất? Và đâu là cách xử lý đúng kỹ thuật, an toàn, tiết kiệm và bền vững? Hãy cùng tìm hiểu dưới góc nhìn của chuyên gia ngành thông tắc cống nghẹt.
Vì Sao Nhiều Người Thường Mắc Sai Lầm Khi Tự Thông Cống Nghẹt Tại Nhà?
Tự thông cống nghẹt tại nhà là lựa chọn phổ biến của nhiều hộ gia đình hiện nay, đặc biệt trong bối cảnh dịch vụ vệ sinh môi trường có dấu hiệu quá tải hoặc chi phí cao. Tuy nhiên, theo thống kê từ các đơn vị chuyên xử lý thông cống nghẹt tại TPHCM, có đến 70% trường hợp người dân tự xử lý ban đầu lại khiến tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. Để hiểu rõ vì sao điều này xảy ra, cần điểm qua những nguyên nhân chính dẫn đến các sai lầm phổ biến trong quá trình xử lý tại nhà.
Thiếu kiến thức chuyên môn về hệ thống thoát nước
Đa phần người dùng khi phát hiện dấu hiệu nghẹt cống đều xử lý theo bản năng, dựa vào kinh nghiệm truyền miệng hoặc những mẹo được chia sẻ trên mạng xã hội. Tuy nhiên, ít ai hiểu rằng hệ thống ống thoát nước trong mỗi công trình có cấu tạo khác nhau, từ đường kính, vật liệu cho đến độ dốc và vị trí các khúc cua. Nếu không nắm rõ đặc điểm kỹ thuật này, người thực hiện sẽ dễ sử dụng sai phương pháp, từ đó không những không thông được cống mà còn gây tổn hại đến đường ống hoặc làm khối tắc di chuyển sâu hơn vào hệ thống.
Tâm lý ưu tiên “nhanh – rẻ – tiện”, bất chấp rủi ro
Một trong những lý do khiến nhiều người chọn tự thông cống là muốn tiết kiệm chi phí và thời gian. Chỉ cần vài chục nghìn đồng mua dụng cụ hoặc hóa chất trên mạng, người dùng có thể tiến hành xử lý ngay mà không cần gọi thợ chuyên nghiệp. Tuy nhiên, sự tiện lợi này lại đi kèm với những rủi ro tiềm ẩn: sử dụng sai thiết bị, áp lực không đúng cách, hoặc làm trầy xước, nứt vỡ ống PVC khiến nước thải rò rỉ ra ngoài. Hậu quả có thể là cả hệ thống thoát nước bị hỏng nặng, phải đục phá để sửa chữa với chi phí cao gấp nhiều lần.
Chủ quan với những dấu hiệu nghẹt ban đầu
Nhiều người có thói quen bỏ qua những dấu hiệu cảnh báo như nước rút chậm, mùi hôi nhẹ từ miệng cống hoặc tiếng kêu “ọc ọc” bất thường. Họ cho rằng đây chỉ là hiện tượng tạm thời và sẽ tự hết, hoặc đổ một ít nước nóng hay bột thông cống là đủ. Chính sự chủ quan này khiến các khối chất thải (như dầu mỡ, tóc, cặn bẩn) tiếp tục tích tụ theo thời gian, dẫn đến tắc nghẽn toàn bộ hệ thống. Khi đó, việc xử lý sẽ trở nên phức tạp, mất nhiều thời gian và đòi hỏi phải sử dụng đến các thiết bị chuyên dụng như máy lò xo công nghiệp hoặc camera nội soi.
Dùng sai dụng cụ và hóa chất thông cống
Một lỗi phổ biến khác là sử dụng sai dụng cụ hoặc hóa chất không phù hợp. Ví dụ, dây thông cống ngắn chỉ dùng được cho bồn rửa chén nhưng lại cố luồn sâu vào đường ống thoát sàn, dễ bị kẹt hoặc đứt dây. Tương tự, nhiều người lạm dụng bột thông cống có thành phần ăn mòn mạnh mà không biết rằng nó có thể làm hỏng lớp lót bên trong ống, đặc biệt là ống nhựa. Thậm chí, khi hai loại hóa chất có tính phản ứng mạnh gặp nhau trong cùng một đoạn ống, chúng có thể tạo phản ứng sinh nhiệt gây nứt vỡ ống thoát nước.
Top 4 Lỗi Thường Gặp Khi Tự Thông Cống Nghẹt Và Cách Khắc Phục Đúng Cách
Trong nỗ lực tự xử lý tình trạng cống nghẹt tại nhà, không ít người vô tình mắc phải những sai lầm nghiêm trọng, dẫn đến hậu quả khôn lường cho hệ thống thoát nước. Những mẹo nhỏ được lan truyền trên mạng xã hội hoặc truyền miệng đôi khi không phù hợp với thực tế và có thể gây tổn hại lâu dài đến đường ống nếu áp dụng sai cách. Dưới đây là 4 lỗi điển hình mà người dùng thường gặp khi tự thông cống và hướng dẫn xử lý đúng cách từ góc nhìn kỹ thuật.
Đổ nước sôi trực tiếp vào ống thoát nước bằng nhựa
Đây là lỗi rất phổ biến, đặc biệt trong các hộ gia đình sử dụng bồn rửa chén hoặc lavabo bằng inox kết nối với đường ống PVC hoặc HDPE. Nhiều người cho rằng nước sôi có thể làm tan dầu mỡ hoặc rác hữu cơ bám trong thành ống. Tuy nhiên, điều này hoàn toàn sai lầm nếu không kiểm soát được nhiệt độ.
Ống nhựa PVC có giới hạn chịu nhiệt khoảng 60–70°C, trong khi nước sôi đạt tới 100°C. Khi đổ trực tiếp nước sôi vào đường ống, nhiệt độ cao có thể khiến nhựa mềm ra, biến dạng hình học ban đầu, gây lão hóa vật liệu. Nếu đường ống âm tường hoặc lắp đặt dưới sàn gạch, hiện tượng co ngót không đều sẽ dễ tạo ra các vết nứt nhỏ, dẫn đến rò rỉ nước âm ỉ mà người dùng khó phát hiện.
Cách làm đúng: Chỉ nên sử dụng nước nóng dưới 60°C, pha loãng với nước lạnh trước khi đổ vào ống. Trường hợp cần xử lý dầu mỡ đóng cặn, nên kết hợp sử dụng enzyme phân hủy dầu mỡ chuyên dụng. Enzyme hoạt động ở nhiệt độ thấp, giúp phân giải mảng bám mà không làm tổn hại vật liệu ống.
Trộn giấm ăn và baking soda sai tỷ lệ hoặc đổ quá nhanh
Mẹo sử dụng hỗn hợp giấm và baking soda được nhiều người áp dụng vì tính tiện lợi và an toàn sinh học. Phản ứng giữa axit axetic (giấm) và natri bicacbonat (baking soda) tạo ra khí CO₂ giúp tạo áp lực đẩy khối tắc ra khỏi ống. Tuy nhiên, nếu pha sai tỷ lệ hoặc đổ quá nhanh, lượng khí sinh ra trong thời gian ngắn có thể tạo áp suất nội sinh cao, đặc biệt nếu đường ống có điểm uốn hoặc bị hẹp.
Áp suất bất ngờ này có thể làm bung khớp nối hoặc nứt các đoạn ống yếu đã lão hóa. Trong nhiều trường hợp, sự cố xảy ra âm thầm và chỉ phát hiện khi nước bắt đầu thấm lên tường hoặc sàn nhà.
Cách làm đúng: Pha theo tỷ lệ tiêu chuẩn: ½ cốc baking soda (khoảng 90g) + 1 cốc giấm trắng (khoảng 240ml). Đổ từ từ vào miệng cống, đậy nắp hoặc giẻ mềm để tránh khí thoát ra ngoài. Chờ phản ứng trong 15–30 phút, sau đó xả lại bằng nước ấm (không quá 60°C) để cuốn trôi phần còn lại.
Sử dụng hóa chất thông cống không rõ nguồn gốc
Thị trường hiện nay xuất hiện nhiều loại hóa chất thông cống nghẹt giá rẻ, không nhãn mác, không có thông tin về thành phần hóa học hoặc hướng dẫn sử dụng rõ ràng. Những sản phẩm này thường chứa các hợp chất kiềm hoặc axit mạnh, có khả năng ăn mòn nhanh nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro cao.
Việc đổ trực tiếp các loại bột hoặc dung dịch mạnh vào đường ống có thể làm hỏng lớp lót bên trong, nhất là với ống nhựa đã sử dụng nhiều năm. Ngoài ra, phản ứng hóa học không kiểm soát có thể tạo ra khí độc như clor hoặc sulfur dioxide gây ảnh hưởng đến sức khỏe người dùng trong không gian kín như nhà vệ sinh.
Cách làm đúng: Chỉ sử dụng hóa chất có thương hiệu rõ ràng, được chứng nhận an toàn và có hướng dẫn sử dụng cụ thể. Ưu tiên chọn sản phẩm có độ pH trung tính, chứa enzyme sinh học hoặc hoạt chất phân hủy an toàn. Luôn đeo găng tay, khẩu trang và đọc kỹ nhãn mác trước khi dùng.
Sử dụng cây thụt (pít-tông) sai kỹ thuật
Cây thụt là dụng cụ phổ biến trong mọi gia đình, nhưng nếu dùng không đúng kỹ thuật thì hiệu quả xử lý rất thấp, thậm chí gây ra sự cố. Một lỗi thường gặp là đặt không khít miệng cống hoặc dùng lực quá mạnh ngay từ đầu. Điều này khiến áp suất khí nén không tập trung được vào khối tắc mà trào ngược lên miệng cống, gây bắn nước bẩn hoặc chất thải ra sàn.
Ngoài ra, lực tác động mạnh, không đều còn có thể làm hư hỏng gioăng cao su chống tràn hoặc vỡ phần nắp thoát nước bằng sứ.
Cách làm đúng: Làm sạch miệng cống và đặt đầu cao su của cây thụt thật kín vào lỗ thoát. Dùng lực đều tay, nhấn theo nhịp 4–5 lần để tạo áp lực liên tục. Sau khi thông xong, nên xả nước kiểm tra và vệ sinh lại thiết bị ngay để tránh mùi hôi tích tụ.
Sử dụng dây lò xo sai kích thước hoặc đầu xoay không phù hợp
Dây lò xo là dụng cụ được nhiều người lựa chọn để xử lý tình trạng cống tắc do tóc, giấy hoặc rác hữu cơ. Tuy nhiên, nếu sử dụng dây quá ngắn (dưới 1m) hoặc quá mỏng (dưới 5mm), người dùng sẽ không thể đưa dây đến đúng vị trí bị tắc, nhất là trong hệ thống ống gấp khúc hoặc có chiều dài lớn. Ngoài ra, việc gắn sai đầu xoay (chẳng hạn đầu đẩy thay vì đầu móc rác) có thể khiến chất thải bám chặt hơn vào thành ống.
Hậu quả: Dây xoắn có thể làm trầy xước thành ống, làm xô lệch mối nối, thậm chí đẩy chất thải xuống sâu hơn gây nghẹt nghiêm trọng hơn ban đầu.
Cách làm đúng: Nên chọn dây lò xo có độ dài từ 3 đến 5 mét, đường kính từ 6–10mm tùy kích cỡ đường ống. Ưu tiên đầu xoay dạng móc để kéo rác ra ngoài thay vì đẩy sâu vào trong. Nếu không chắc chắn về cấu trúc hệ thống thoát nước, nên gọi thợ chuyên nghiệp để tránh làm hư hỏng đường ống ngầm.
Đổ nước tẩy toilet xuống cống thoát sàn
Một sai lầm thường gặp là sử dụng nước tẩy rửa mạnh (thường dùng cho toilet) để đổ vào cống thoát sàn hoặc cống bồn rửa nhằm mục đích khử mùi hoặc làm sạch nhanh chóng. Tuy nhiên, các dung dịch này thường chứa chất tẩy có tính axit hoặc kiềm mạnh như HCl, NaOH… Khi đổ trực tiếp vào hệ thống ống nhựa hoặc ống kim loại lâu năm, các phản ứng hóa học có thể gây ăn mòn vật liệu.
Hậu quả: Ống kim loại bị mục rỗng, còn ống nhựa dễ bị phồng rộp hoặc nứt rạn do phản ứng nhiệt và hóa học, đặc biệt là các đoạn ống âm tường khó thay thế.
Cách làm đúng: Tuyệt đối không sử dụng nước tẩy toilet cho mục đích thông cống nếu không có hướng dẫn từ kỹ thuật viên. Thay vào đó, nên sử dụng chế phẩm phân hủy sinh học, dạng enzyme tự nhiên hoặc các dung dịch có độ pH trung tính, thân thiện với hệ thống thoát nước và môi trường.
Cố thông cống khi có dấu hiệu rò rỉ hoặc vỡ ống
Nhiều người có thói quen tiếp tục sử dụng dụng cụ thông nghẹt hoặc hóa chất mạnh dù đã có những dấu hiệu bất thường như nước thấm sàn, tường ẩm mốc, mùi hôi liên tục. Trong thực tế, đây có thể là biểu hiện của vết nứt, rò rỉ hoặc vỡ cục bộ bên trong hệ thống thoát nước.
Hậu quả: Việc tiếp tục tác động cơ học (dây xoắn, pít-tông, khí nén…) sẽ khiến vết nứt lan rộng, nước thải thấm sâu vào kết cấu công trình, gây hư hỏng sàn, trần hoặc móng nhà.
Cách làm đúng: Nếu phát hiện dấu hiệu rò rỉ, nên dừng ngay mọi thao tác và gọi dịch vụ chuyên nghiệp. Các đơn vị này sẽ sử dụng thiết bị camera nội soi để xác định vị trí vỡ và có phương án xử lý phù hợp, tránh tháo dỡ toàn bộ hệ thống.
Dùng máy khí nén tự chế hoặc bơm tay không kiểm soát áp lực
Một số người có xu hướng tận dụng máy bơm ô tô, bơm tay hoặc máy nén không chuyên để tạo áp lực khí thổi vào đường cống. Tuy nhiên, các thiết bị này không được thiết kế để kiểm soát áp suất đầu ra, dẫn đến hiện tượng bùng nổ hoặc phản lực mạnh.
Hậu quả: Có thể làm bung nắp cống, văng nước thải lên cao, gây mất vệ sinh và nguy hiểm cho người thao tác, đặc biệt nếu có trẻ em hoặc người già trong nhà.
Cách làm đúng: Chỉ nên sử dụng thiết bị khí nén chuyên dụng dành cho ngành vệ sinh môi trường. Những máy này thường được trang bị đồng hồ đo áp suất và van xả an toàn để kiểm soát lực thổi phù hợp với từng loại ống.
Lạm dụng bơm hút mini cầm tay không đúng mục đích
Bơm hút mini thường được thiết kế cho bồn rửa chén hoặc lavabo, nơi có lượng nước và chất thải nhỏ. Tuy nhiên, không ít người lại dùng thiết bị này để xử lý cống sàn, ống thải lớn hoặc thậm chí bồn cầu, nơi yêu cầu áp lực và lực hút mạnh hơn.
Hậu quả: Thiết bị không đủ lực để xử lý triệt để, gây mất thời gian và công sức. Sau một thời gian ngắn, tình trạng tắc nghẽn có thể tái diễn và nặng hơn do chất thải bị nén chặt.
Cách làm đúng: Trước khi sử dụng bơm hút mini, cần xác định rõ nguyên nhân tắc nghẽn (dầu mỡ, tóc, giấy, vật thể cứng…) và vị trí cụ thể. Chỉ dùng thiết bị đúng công suất, đúng loại đường ống. Nếu tình trạng phức tạp, nên chuyển sang phương pháp khí nén, nước áp lực hoặc dây lò xo chuyên dụng.
Thông cống liên tục nhiều lần trong ngày khi chưa xử lý tận gốc
Một số người vì nóng ruột mà thực hiện thông cống liên tục khi thấy nước chưa rút, bất chấp việc không cải thiện được tình trạng. Việc lặp lại nhiều lần tác động cơ học hoặc hóa học trong thời gian ngắn có thể gây tổn hại nghiêm trọng cho vật liệu đường ống.
Hậu quả: Áp lực liên tục làm rách ống mềm, nứt khớp nối hoặc thậm chí làm vỡ đoạn ống ngầm đặt âm dưới sàn. Việc sửa chữa trong những trường hợp này rất phức tạp, tốn chi phí lớn.
Cách làm đúng: Nếu sau 2–3 lần thông mà vẫn không cải thiện, người dùng nên dừng lại và liên hệ với đơn vị thông tắc chuyên nghiệp. Việc chẩn đoán đúng nguyên nhân bằng thiết bị nội soi sẽ giúp xử lý tận gốc và kéo dài tuổi thọ hệ thống.
Bảng thông số kỹ thuật cần lưu ý trước khi tự thông cống
Thông số kỹ thuật | Ngưỡng an toàn | Tác động nếu vượt ngưỡng |
Nhiệt độ nước đổ vào ống nhựa | Dưới 60°C | Biến dạng ống PVC, rò rỉ mối nối |
pH dung dịch tẩy rửa | 6.5 – 8 | Ăn mòn ống kim loại hoặc nhựa |
Áp lực khí nén tự tạo | < 0.5 bar | Bung khớp nối hoặc bật nắp ống |
Tần suất thông thủ công an toàn | 1–2 lần/tuần (nếu nghẹt) | Quá nhiều sẽ làm hư cấu trúc ống |
Chiều dài dây lò xo cho hộ gia đình | 3–5 mét | Dưới 2m không chạm được điểm nghẹt |
Khi nào nên dừng lại và gọi dịch vụ chuyên nghiệp?
Dấu hiệu cống trào ngược, nước không rút dù đã xử lý.
Mùi hôi vẫn tồn tại dù đã dùng chất khử mùi.
Đường ống cũ từ 10 năm trở lên hoặc nhà có hệ thống thoát nước âm sàn.
Việc gọi thợ chuyên nghiệp không chỉ giải quyết nhanh vấn đề mà còn giúp kiểm tra toàn hệ thống bằng thiết bị chuyên dụng như camera nội soi, máy nén áp lực, hoặc hóa chất công nghiệp an toàn.
Kết luận: Thông cống đúng cách bắt đầu từ việc hiểu sai lầm
Tự xử lý thông cống tại nhà là việc nên làm, nhưng cần dựa trên hiểu biết đúng kỹ thuật. Những lỗi nhỏ đôi khi dẫn đến hậu quả rất lớn về mặt chi phí, sức khỏe và kết cấu công trình.
Là người có kinh nghiệm trong ngành thông tắc cống hơn 20 năm, tôi luôn khuyến nghị: hãy hiểu đúng trước khi hành động. Nếu có thể, nên đặt lịch bảo dưỡng hệ thống thoát nước định kỳ 6 tháng/lần để tránh tình trạng nghẹt âm thầm.
Bài viết liên quan
Thông tin liên hệ với chúng tôi
Website: Môi trường đô thị xanh
Điện thoại: 0975.679.055
Mạng xã hội liên quan
Comments